ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΕΝΟΤΗΤΑΣ
- Ο τόπος και οι άνθρωποι (τι προσδοκίες δημιουργούν τα ονόματα: Θεοκλύμενος,
Θεονόη;)
- Η ταυτότητα της ηρωίδας (αυτοπαρουσίαση)
- Τα βάσανα της Ελένης στο παρελθόν
- Τα βάσανα της Ελένης στο παρόν
ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΕΣ ΕΥΡΙΠΙΔΗ
Η «καινή» Ελένη στην Αίγυπτο
Ο ρόλος των θεών στη μοίρα της Ελένης (η Ήρα οργίζεται με την εκλογή του Πάρη, οπότε
στην Τροία στέλνει το είδωλο της Ελένης και όχι την ίδια)
Ο Πρωτέας βασιλιάς της Αιγύπτου, με παιδιά το Θεοκλύμενο και τη Θεονόη
Ι. ΑΦΗΓΗΜΑΤΙΚΕΣ ΤΕΧΝΙΚΕΣ – ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ
Σκηνοθετικοί και σκηνογραφικοί δείκτες ενσωματωμένοι στο κείμενο (στοιχεία όψης)
τόπος: η Αίγυπτος
- τάφος Πρωτέα
- η Ελένη φτάνει ικέτισσα στον τάφο
- πληροφορίες για το κάστρο (παλάτι Θεοκλύμενου)
ΙΙ. ΙΔΕΕΣ
Σκεπτικισμός του Ευριπίδη: προτιμά τις ορθολογικές ερμηνείες των φαινομένων,
επηρεάζεται από τις ιδέες των Σοφιστών (στοιχεία διάνοιας)
- για τις πλημμύρες του Νείλου (=φυσική, λογική εξήγηση)
- η λέξεις «φήμη», «τάχα», «αν είναι αλήθεια» εκφράζουν την αμφισβήτηση της ηρωίδας
για τη θεϊκή καταγωγή της
Η αντίθεση φαίνεσθαι / είναι
- το θέμα της ομορφιάς: θεωρείται πηγή ευτυχίας που όμως φέρνει δυστυχία στην ηρωίδα
- το όνομα / το σώμα
- Πρόφαση για την πρόκληση του Τρωικού πολέμου: η αρπαγή της «Ελένης»
≠ Αιτία του πολέμου: η απόφαση του Δία να μειώσει τον πληθυσμό των ανθρώπων και να
τιμήσει τον Αχιλλέα
ΙΙΙ. ΧΑΡΑΚΤΗΡΕΣ (στοιχεία ήθους)
- Το ήθος της ηρωίδας (η γνώμη των Ελλήνων για την Ελένη που ακολουθεί την εικόνα
της Ελένης της παράδοσης διαφέρει από το ήθος της Ελένης σύμφωνα με τον Ευριπίδη)
η Ελένη του Ευριπίδη
- συζυγική πίστη - ομοιότητα Ελένης - Πηνελόπης (πιστές σύζυγοι/οι άνδρες για χρόνια
μακριά λόγω του Τρωικού πολέμου/ μνηστήρες πιέζουν/ καθυστερούν το γάμο με τέχνασμα:
αργαλειός-ικεσία)
- ηθικός κώδικας τιμής
η Ελένη της παράδοσης (και η γνώμη των Ελλήνων για την Ελένη)
- άπιστη σύζυγος - αιτία του πολέμου και του θανάτου πολλών ανδρών
- Η τραγικότητα της ηρωίδας: μετάπτωση από την ευτυχία στη δυστυχία, η ηρωίδα
θύμα των θεών, δεν ελέγχει τη μοίρα της, πιέζεται από υπέρτερες δυνάμεις
*
περιπέτειες της Ελένης στο παρελθόν:
- οργή της Ήρας για την εκλογή του Πάρη → ο Πάρης μεταφέρει το είδωλο της
Ελένης στην Τροία
- πόλεμος Ελλήνων-Τρώων εξαιτίας της Ελένης
- μεταφορά της Ελένης στην Αίγυπτο από τον Ερμή μέσα σε μια νεφέλη
*
προβλήματα της Ελένης στο παρόν
- το
κακό όνομα της Ελένης και το
μίσος για αυτήν ανάμεσα στους Έλληνες (τη θεωρούν
αιτία του πολέμου/ αιτία του θανάτου πολλών ανδρών/ άπιστη σύζυγο)
- ο Θεοκλύμενος την πιέζει για να την παντρευτεί → ικεσία Ελένης
Αποτέλεσμα: «Τι να την κάνω τη ζωή πια;» προκαλεί στους θεατές
έλεο και
φόβο
≠ προφητική ρήση Ερμή: αποκατάσταση της Ελένης (προοικονομία) →
ελπίδα
πηγή: Καπούτση Σύρμω, Φιλόλογος
ΕΡΓΑΣΙΑ ΓΙΑ ΤΟ ΣΠΙΤΙ: σελίδα 22, 1η ερώτηση